Halk arasında tapu iptal davası veya tapu iptal tescil davası da olarak bilinen davada konu yolsuz tescilin düzeltilmesidir.
Yolsuz tescil, TMK’nın 1024. Maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır:
“Bağlayıcı olmayan bir hukukî işleme dayanan veya hukukî sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur.”
Yani yolsuz tescil, taşınmaz ile ilgili yapılan kayıt ve tescil işlemlerinin hukuki dayanaktan yoksun olması halidir. Böyle bir tescilin varlığında kişiler tapu iptal ve tescil davası açabilirler.
Tapu iptal ve tescil davası ile gerçek durumu yansıtmayan kayıt ve tesciller gerçeğe uygun hale getirilir.
Hangi Sebeplerle Tapu İptal ve Tescil Davası Açılır?
Kanunda tapu iptal ve tescil davası açılabilecek haller tek tek sayılmamıştır. Ancak uygulamada en çok karşılaşılan tapu iptal ve tescil davası açma sebepleri şunlardır:
- Mirastan Mal Kaçırma Nedeniyle
- Vekalet Yetkisinin Kötüye Kullanılması Nedeniyle
- Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi Nedeniyle
- Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nedeniyle
- İnançlı İşlem Nedeniyle
Tapu iptal ve tescil davası somut olayın özelliğine göre birçok sebeple açılabilir. Önemli olan gerçek hak durumu ile tapu sicilindeki kayıtların örtüşmüyor olmasıdır.
Tapu İptal ve Tescil Davası Kimlere Karşı Açılır?
Tapu iptal ve tescil davasının hasım konusu somut olayın özelliklerine göre belirlenmelidir. Ancak dava tapu sicilinde kendisi adına tescil işlemi yapılmış kişi aleyhine açılmalıdır.
Bu kişi bazı durumlarda köy veya belediye tüzel kişiliği, orman yönetimi, hazine de olabilir.
Eğer tapu sicilinde kendi adına tescil işlemi yapılmış kişi vefat etmişse bu durumda kişinin mirasçılarına da dava açılabilir.
Tapu İptal ve Tescil Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Tapu iptal ve tescil davalarında genel görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Ancak bazı durumlarda davanın farklı mahkemelerde açılması gerekebilir. Örneğin ticari ilişkiden kaynaklanan tapu iptal ve tescil davalarında görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Yine tüketici ilişkisinden kaynaklanan tapu iptali ve tescili davalarında görevli mahkeme Tüketici Mahkemeleridir.
Tapu iptal ve tescil davalarında yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemeleridir. Bu mahkeme, kesin yetkili mahkeme olduğundan dolayı taraflar yetki sözleşmesi ile yetkili mahkeme belirleyemezler.
Tapu İptali ve Tescil Davasında Zamanaşımı
Tapu iptal ve tescil davaları mülkiyet hakkına ilişkin davalardır. Mülkiyet hakkı ayni hakların çeşitlerinden olduğundan dolayı zamanaşımına tabi değildir.
Ancak bu kuralın istisnaları mevcuttur. Örneğin kadastro öncesi hakka dayalı tapu iptal ve tescil davalarında 10 yıllık zamanaşımı süresi bulunmaktadır.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2005/20-327 E. 2005/377 K. sayılı ilamı ile “Kadastro tespitinin kesinleştiği tarih aynı zamanda tescil tarihi olmakla; bu tutanaklarda belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıl geçtikten sonra kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak itiraz olunamaz.” denilmiştir.
Görüldüğü gibi tapu iptal ve tescil davası çok teknik bir davadır. Bundan dolayı alanında uzman gayrimenkul avukatı tarafından yürütülmesi gereken bir süreçtir. Bundan dolayı tapu iptal ve tescil davaları konusunda hukuki danışmanlık ve dava temsil desteği almak için Çetintaş Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.
