Bu zamana kadar sigorta sözleşmelerinin taraflara ne gibi menfaat kazandırdığını ve yükümlülük yüklediğini anlattık. Şimdi bu yazımızda ise sigorta sözleşmelerinin hangi durumlarda sona ereceğini açıklayacağız.
Sigorta sözleşmesinin sona erdiği haller şu şekildedir:
- Sözleşmede kararlaştırılan süre sona erdiğinde sigorta sözleşmesi de sona erer.
- Riskin gerçekleşmesi: Bu durumda iki farklı sonuç doğar.
- Risk gerçekleştiğinde ortaya çıkan zarar tam hasara sebep olmuşsa bu durumda sigorta sözleşmesi sona erer.
- Eğer ortaya çıkan zarar kısmi hasara sebep olmuşsa sigorta bedeli hasar oranında azalır. Bu durumda her iki tarafın sözleşmeyi feshetme hakkı vardır. Ancak sigorta şirketi ortaya çıkan zararı ödemeden sözleşmeyi feshedemez.
- Sigorta sözleşmesi ile korunan riskin gerçekleşme imkanı kalmadığında sözleşme sona erer.
- Sigorta konusunun ortadan kalkması: Sözleşmede sigorta edilen menfaat riskten başka bir sebeple ortadan kalkarsa sigorta konusu ortadan kalkmış olur. Bundan dolayı sigorta sözleşmesi de sona erecektir. Örnek vermek gerekirse; yangın riskine karşı evini sigortalayan birinin evi depremde yıkıldığı durumda sözleşmenin konusu ortadan kalkmış kabul edilir.
- Sigortacının iflası sigorta sözleşmesini sona erdirir.
- Taraflar anlaşarak sözleşmeyi sona erdirebilir.
- Sigorta sözleşmesinin feshi: Sigorta sözleşmesini taraflar belli durumların varlığı halinde tek taraflı olarak feshedebilmektedirler. Taraflar bu durumları öğrendikleri andan itibaren 1 aylık süre içinde karşı tarafa bildirimde bulunarak sözleşmeyi feshedebilirler.
Sigorta Şirketinin Fesih Hakkı
Sigorta şirketi bazı durumlarda sözleşmeyi tek taraflı feshedebilir. Bu durumlar şu şekildedir:
- Rizikonun Ağırlaşması: Sigorta ettirenin veya bir başkasının sözleşme yapıldıktan sonra rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat miktarını arttırıcı tutum ve davranışlarda bulunmaları riziko ağırlaşması olarak kabul edilir. Rizikonun ağırlaşmasından dolayı sözleşmenin feshedilebilmesi için ağırlaşma halinin devamlı olması gerekir.
- Sonraki Primlerin Ödenmemesi: Sözleşmede kararlaştırılan şekilde ve sürede ödenmeyen primler dolayısıyla sigorta sözleşmesi feshedilebilir.
- Sözleşmede Öngörülen Yükümlülüklerin İhlali: Böyle bir durumda sigorta şirketinin sözleşmeyi feshedebilmesi için kusurun bulunması gerekir.
- Sigorta Ettirenin Aczi veya İflası ya da Hakkında Yapılan Takibin Semeresiz Kalması
Sigortalının Fesih Hakkı
Sigorta ettirenin sigorta sözleşmesini feshedebilmesi için gerekli şartlar şu şekildedir:
- Olağanüstü Durumlar: Olağanüstü durumlar TTK 1413/1 maddesinde şu şekilde açıklanmıştır: Sigortacının, konkordato ilan etmesi, ilgili sigorta dalına ilişkin ruhsatının iptal edilmesi veya sözleşme yapma yetkisinin kaldırılması gibi hâllerde; sigorta ettiren, bu olguları öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sigorta sözleşmesini feshedebilir.
- Primin Tek Taraflı Arttırılması: Bazı sigorta sözleşmelerinde primin ileriki süreçteki durumlara göre ayarlanabileceğine ilişkin bir şart (kloz) konur. Sigorta şirketi bu kloza gereğince primi tek taraflı arttırabilir. TTK 1414. Maddede bu durumda sigorta ettirenin korunabilmesi için bir hüküm konmuştur: Sigortacı, sigorta teminatının kapsamında değişiklik yapmadan, ayarlama şartına dayanarak primi yükseltirse, sigorta ettiren, sigortacının bildirimini aldığı tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi feshedebilir.
- Dönme Hakkı: TTK 1430/3 maddesinde sigorta ettirene şartları dahilinde sözleşmeden dönme hakkı verilmiştir. Buna göre sigorta ettiren, sigortacının sorumluluğu başlamadan önce, kararlaştırılmış primin yarısını ödeyerek sözleşmeden cayabilir. Sözleşmeden kısmi cayma hâlinde, sigorta ettirenin ödemekle yükümlü olduğu prim, cayılan kısma ilişkin primin yarısıdır.
Yukarıda sayılı durumların varlığı halinde sigorta sözleşmesinin sona ereceği kabul edilmektedir. Bu konular çok teknik olduğundan dolayı konusunda uzman avukatlar tarafından takip edilmesi gerekir.
Çetintaş Hukuk Bürosu olarak sigorta hukuku alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Sigorta sözleşmesi ne zaman sona erer? , Sigorta sözleşmesinde sigortacının yükümlülükleri nelerdir? , Sigorta sözleşmesinin özellikleri nelerdir? , Sigorta süresi ne zaman biter? , Sigorta sözleşmesinin hukuki niteliği nedir? kazadan sonra sigortadan para alma, yaralamalı trafik kazası sigorta ödemesi ,başkasına ait araçla trafik ,kazası sigorta ,trafik kazası sigorta ödemesi ,trafik kazası sigorta