Nafaka Nedir? Başlıklı yazımızda nafakanın ne olduğundan ve nafaka türlerinden bahsetmiştik.
Bu yazımızda nafaka ödenmediği durumlarda neler yapılabileceğinden bahsedelim.
İcra Takibi
Nafaka alacağının tahsili için yapılabilecek ilk işlem icra takibidir. İcra takibi açarken dikkat edilmesi gereken hususlardan biri nafakanın türüdür.
Eğer tedbir nafakası alacağı için icra takibi açılacaksa bu durumda ilamsız takip açılır. Çünkü mahkemenin verdiği tedbir nafakası kararı nihai karar değildir.
Buna rağmen diğer nafaka türleri için icra takibi açılacaksa ilamlı icra takibi açılacaktır.
İcra takibinde dikkat edilmesi gereken ikinci husus ise nafaka alacağının haciz sırasıdır. Güncel nafaka alacakları hacizde birinci sırada işlem görür. Yani öncelikle güncel nafaka borcu ödenir.
Ancak birikmiş nafaka borçlarında durum farklıdır. Birikmiş nafaka borçları adi borç olarak kabul edilir ve sıra cetvelinde sırası geldiğinde ödenir. Yargıtay 8. H.D. 08.09.2015 tarih ve 2015/15415 E. 2015/15803 K. sayılı ilamına göre de “ İşleyen nafaka kesildikten sonra birikmiş nafaka alacağı diğer alacaklarla birlikte sıraya girer. Birikmiş nafaka alacağı için kalan maaştan ancak ¼ oranında kesinti yapılabilir.” denilmiştir.
Tazyik Hapsi
İcra takibi ile de nafaka alacağı tahsil edilememişse bu durumda alacaklılara başka bir yöntem daha sunulmuştur. Bu yöntem İİK 344. maddesinde açıklanmıştır.
“Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir.
Borçlunun, nafakanın kaldırılması veya azaltılması talebiyle dava açmış olması halinde, ileri sürdüğü sebepler göz önünde bulundurularak, tazyik hapsinin uygulanması bu davanın sonuna bırakılabilir.”
Madde metnine göre ancak şikayet tarihinden önce geriye dönük 3 aylık nafakanın ödenmemesi sebebiyle tazyik hapsine hükmedilebilir. Örneğin ocak – haziran ayları boyunca nafakaların ödenmediği bir olayda alacaklı ancak nisan – mayıs – haziran ayları için ödenmeyen nafaka alacağından dolayı suç duyurusunda bulunabilir. İşbu dava açıldığında karşı tarafın ceza alması isteniyorsa dikkat edilmesi gereken 3 husus vardır. Bunlar:
- Takibin nafakaya uygun başlatılması
- Takipte ödeme/icra emrinin usule uygun tebliğ edilmesi
- Ödeme emrinin tebliğinden itibaren 1 ay geçmiş olmasına rağmen ödemenin yapılmamış olması gerekir.
Aşağıda nafaka ödememe şikayet dilekçesi örneği bulabilirsiniz:
Nafaka Ödememe Şikayet Dilekçesi Örneği
ESKİŞEHİR NÖBETÇİ İCRA CEZA MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE
ŞİKAYETÇİ (ALACAKLI) :
VEKİLİ : Av. Elife ÇETİNTAŞ - Kurtuluş Mah. Yeniay Sk. No:30 Odunpazarı/ESKİŞEHİR
ŞÜPHELİ (BORÇLU) :
SUÇ : Nafaka Borcunu Ödememe
SUÇ TARİHİ :
KONU : Eskişehir … Aile Mahkemesi'nin ……… Esas sayılı dosyasının ………….. tarihli ara kararı uyarınca nafaka borcunu yerine getirmeyen şüphelinin (borçlu) cezalandırılması talebinden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
1-) Eskişehir ……. Aile Mahkemesi'nin ………. Esas sayılı dosyasının ………… tarihli ara kararı uyarınca borçlunun, alacaklı müvekkil ………… dava tarihi olan ………. tarihinden itibaren aylık ……… TL tedbir nafakası ödenmesine, müşterek çocuk …….. için dava tarihi olan ………. tarihinden itibaren ………. TL tedbir nafakası ödenmesine karar verilmiştir.
2- Nafaka borcunu ödemeyen borçlu şüpheli hakkında ………. tarihinde Eskişehir …… İcra Dairesi Müdürlüğü …………… E. Sayılı dosyası üzerinden birikmiş nafaka borcu ile birlikte devam eden her ay için aylık …….. TL üzerinden nafaka borcunun tahsiline ilişkin icra takibi başlatılmıştır. İcra emri borçluya …………. tarihinde tebliğ edilmiş ve takip kesinleşmiştir.
3-2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun, 344. Maddesinde;
“Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
5- Borçlu, takip tarihi olan ……….. tarihinden bu yana birikmiş ve işleyen nafakalara ilişkin herhangi bir ödeme yapmamıştır. Bu sebeple nafaka yükümlülüğünü yerine getirmeyen şüphelinin (borçlu) cezalandırılması için mahkemenize başvurulması zorunluluğu hasıl olmuştur.
HUKUKİ SEBEPLER : İİK (344. maddesi ve diğer tüm maddeler), HMK
HUKUKİ DELİLLER : Eskişehir ……… Aile Mahkemesi'nin …………. Esas sayılı dosyasının ……… tarihli ara kararı, Eskişehir ….. İcra Dairesi Müdürlüğü ………. E. Sayılı dosyası celbi, Bilirkişi, tanık, yemin ve sair her türlü delil
SONUÇ VE TALEP : Yukarıda açıklanan ve Mahkemenizce re’ sen dikkate alınacak tüm nedenlerle,
1- Nafaka borcunu ödemeyerek İcra ve İflas Kanunu m. 344’de belirtilen suçu işleyen şüpheli borçlu ………….in İİK ilgili hükümleri uyarınca hapis cezası ile cezalandırılmasına,
2- Yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin şüpheliye yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep ederiz.